چگونه ملکه انگلستان کشاورز شد؟
تاریخ انتشار: ۲۶ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۳۰۹۰۶۴
همشهری آنلاین- صفورا صادقی: بلوار زیبایی که امروز به نام بلوار کشاورز می‌شناسیم، حدود ۱۵۰ سال قبل به آن بلوار آب کرج می‌گفتند. نهری که از میان آن می‌گذرد یک انشعاب از آب رودخانه کرج بود و زمان امیرکبیر، به دستور او انجام شده بود. که تا قبل از لوله کشی آب شرب تهران، محل تامین آب مناطق شهر بود. این نهر به سمت اراضی بالادست بهجت آباد هدایت می شد و به دارالخلافه می‌رسید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
زمانی که پهلوی اول تصمیم به توسعه پایتخت گرفت یکی از مکان هایی که در مسیر توسعه بود همین بلوار بود. معمار و طراح این بلوار خاطره انگیز، سرفراز غزنی بود. او چندین سال استاد دانشکده معماری و دانشکده هنرهای زیبا بود. تحصیلات خود را در انگلستان تحصیل کرده گذرانده بود و قصد داشت از خیابان شاه‌رضا (ولیعصر کنونی) تا خیابان کارگر یک مسیر ماشین رو بسازد. ولی ایده او تبدیل به ساخت بلواری شد که علاوه بر ماشین، محل تفریح وپیاده روی شد.بعد از مطالعات اولیه و نقشه برداری و طراحی، از شروع تا پایان کار حدود دو سال زمان برد. او سال ۱۳۹۶ بعلت بیماری در آلمان درگذشت .
مسیر این بلوار حدود دو کیلومتر است. از میدان ولیعصر شروع می‌شود و از شرق ابتدا به تقاطع فلسطین سپس حجاب، وصال شیرازی، خیابان قدس، ۱۶ آذر، کارگر و جمالزاده که در انتها به خیابان قریب، بیمارستان امام خمینی ختم می‌شود.
نصرالله حدادی، تهران‌شناس می‌گوید: «در دهه ۱۳۳۰ چهره این محل تغییرکرد و بلوار و ساختمان سازی صورت گرفت پس از آن به نام الیزابت دوم شهرت یافت. دلیل این نام‌گذاری دیدار ملکه انگلستان در سال ۱۳۳۹ بود.» از ۱۱ اسفند تا ۱۵ اسفند به مدت چهار روز ملکه الیزابت دوم همراه همسرش فیلیپ به ایران آمدند. این سفر در پاسخ به سفر محمدرضا شاه از انگلستان بود که در آن زمان محمدرضا شاه تازه از همسر دوم خود جدا شده بود و بدون ملکه سفر کرده بود. ولی زمانی که ملکه انگلیس به تهران آمد از ازدواج مجدد شاه با فرح دیبا یک‌سال گذشته بود. شاه که پس از ماجراهای کودتای ۲۸ مرداد خود را مدیون انگلیس و آمریکا می‌دانست برای استقبال از ملکه انگلستان سنگ تمام گذاشت. طوری که به محض ورود به تهران کلید طلایی تهران را تقدیم ملکه کرد. روز اول در کاخ گلستان پذیرایی شاهانه شدند و روز بعد شاه و همسرش دعوت ملکه در محل سفارت انگلیس بودند. از شیراز و اصفهان هم بازدید کردند. روز آخر در ساعات پایانی سفر ملکه، محمدرضاشاه نام بلوار تازه تاسیس را به افتخار ملکه «الیزابت دوم» نام گذاشت که تا هجده سال بعد به همین نام بود، پس از انقلاب اسلامی به بلوار کشاورز تغییر یافت.
اراضی بالا دستی بلوار کشاورز امروز از ارتش خریداری شد و به جانمایی پارک لاله اختصاص یافت. ساختمان وزارت کشاورزی در ضلع شمالی پارک ساخته شد. این بلوار این خیابان مسیر غربی-شرقی دارد. از بیمارستان امام خمینی کنونی شروع می‌شود تا تقاطع امیر آباد ادامه پیدا می‌کند، از خیابان فلسطین عبور می‌کند تا میدان ولیعصر و تا خیابان کریمخان زند امتداد می یابد.
اهمیت این بلوار علاوه بر ساخت زیبا و منحصر به فرد آن به دلیل وجود اولین و بزرگترین مرکز درمانی پایتخت بیمارستان امام خمینی که در گذشته بیمارستان پهلوی یا ۵۰۰ تختخوابی نام داشت. همچنین ساخت بیمارستانهای خصوصی و نیمه خصوصی مثل ساسان، یاس، پارس، فیروزگر در این خیابان، پزشکان مشهوری از ابتدا در این خیایان مطب داشتند و میتوان گفت این محل قطب پزشکی تهران بود و همچنان این جایگاه را حفظ کرده است.
در ابتدای ساخت این بلوار به یک مجموعه فرهنگی و گردشگری توجه شده بود. به همین دلیل پارک بزرگ لاله که در ابتدا (فرح) نام داشت ساخته شد و داخل آن زمین‌های مختلف ورزشی و همچنین دو بنای خاص برای موزه در نظر گرفته شد. دوره پهلوی دوم، برای مدرن نشان دادن شهر و زیبایی معابر از خیابانهای اروپایی در ساخت و توسعه تهران بهره بردند. پیشنهاد ساخت موزه توسط فرح مطرح شد و با موافقت شاه و امیرعباس هویدا کارهای اجرایی آن برای ساخت موزه هنرهای معاصر و موزه فرش در اختیار معماری از نزدیکان فرح، به نام کامران دیبا قرار گرفت. او با تلفیق سبک معماری مدرن و الهام گرفتن از بادگیرهای منطقه کویری ایران و همکاری مشاوران اروپایی خود در سال ۱۳۵۶ این بنا به مساحت ۵۰۰۰ متر مربع و با هزینه ای بالغ بر ۷/۲ میلیون دلار را به اتمام رساند.
روبه روی پارک لاله یک سینما وجود داشت به نام سینما بلوار که در قدیم منزل یک روزنامه نگار معروف به نام محمد مسعود بود که کمتر کسی این موضوع را میداند. حدادی درباره این فرد می گوید: «او مدیر روزنامه «مرد امروز» بود. سرگذشت عجیبی داشت .وقتی از قم به تهران آمد هیچی نداشت.اخلاق روزنامه نگاری را رعایت نمی کرد.تهمت می زد، دروغ می‌گفت و بیشتر از شیوه آنارشیستی استفاده میکرد. علیه آدم های سرشناس در روزنامه اش بد می نوشت و بعد اخاذی میکرد و از این راه صاحب ثروت شد.سرانجام یک روز در ۲۳ بهمن ۱۳۲۶ در خیابان اکباتان جلو در چاپخانه مظاهربه دست نیروهای حزب توده با گلوله کشته و در قبرستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شد. تا مدت ها در مورد مرگ این روزنامه نگار ابهام وجود داشت.توده ای ها مرگ او را به اطرافیان اشرف پهلوی نسبت می‌دادند و برخی قوام و درباریان را بانی مرگ او می‌دانستند.برخی می‌گفتند رزم آرا که در آن زمان رییس ستاد مشترک ارتش بود در ماجرای قتل او دست داشته.بعضی ازافراد برجسته حزب توده همراه ابوالقاسم عباسی تا سالها موفق شدند این توجیه را داشته باشندزمانی اشرف خواهر شاه به دیدار اسالین رفته بود .استالین یک پالتوی پوست مینک گران به اشرف هدیه داده بود که محمد مسعود در روزنامه خود به شدت علیه دربار و شخص اشرف واین هدیه نوشته بود. توده ای ها از این موقعیت سوء استفاده کردند و دلیل قتل او را به اطرافیان اشرف و کینه او نسبت دادند . تا سالها بعد از این شخص قهرمان ساختند و اسم او را به نیکی در میان مردم جا انداختند. در محل منزل او سینما بلوار بنا شد که این سینما چند سال قبل تغییر کاربری داده شد.
از سال ۱۳۹۱ تلاش‌ها برای ثبت این بلوار در فهرست آثار ملی شروع شد که در نهایت شهریور ۱۳۹۴ به شماره ۳۱۳۲۱ این بلوار در فهرست آثار ملی کشور جای گرفت تا به همین شکل باقی بماند.
کد خبر 815338 برچسب‌ها شهردارى تهران فرهنگ - میراث فرهنگیمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: شهردارى تهران فرهنگ میراث فرهنگی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۳۰۹۰۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
روایت‌هایی از نخستین شرکت‌های مسافربری | وقتی گاریخانه‌ها به گاراژ تبدیل شدند
همشهری آنلاین- حمیدرضا رسولی:تا قبل از ورود نخستین اتومبیل ها به تهران، پایتخت‌نشین‌ها مسیرهای کوتاه را با وسایلی مثل گاری، درشکه، پالکی و تخت روان می پیمودند و مسیرهای نسبتا طولانی را با اسب و درشکه طی می کردند، اما پدیده ای به نام اتومبیل معادلات را به کلی تغییر داد و با همه مخاطراتی که داشت عبور و مرور اهالی تهران به نقاط دور و نزدیک را سهل و آسان کرد.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
گاراژها درست در چنین دوره ای و برای استقرار اتوبوس های بین‌شهری در گوشه و کنار تهران متولد شدند و مردم برای سفر به شهرهای دور و نزدیک کافی بود خودشان را به نزدیک‌ترین گاراژ مسافربری برسانند.
داریوش شهبازی، تهران‌پژوه، معتقد است گاراژها از اواخر دوره قاجار پدیدار شدند و تغییراتی بنیادی در سبک زندگی اهالی تهران پدید آوردند: «تهران حدود سال ۱۳۰۰ و همسو با سیر تحولات انقلاب صنعتی در کلانشهرهای دنیا پیشرفت میکرد و یکی از نشانه های پیشرفت ورود اتومبیل به خیابان های بود. بعد از این اتفاق مهم بود که کاروانسراها به گاری‌خانه و در گام‌های بعدی به گاراژ تبدیل شدند. این روند در دوره حکومت احمدشاه قاجار طی شد و با آزمون و خطاهای بسیاری همراه بود.»
وقتی عبور و مرو با اتومبیل در خیابان های تهران با اقبال عجیب مردم همراه شد، بسیاری از رجال بانفوذ و متمول دوره قاجار مثل وثوق‌الدوله و امین‌الضرب از اروپایی ها اتومبیل خریدند و به عنوان وسیله نقلیه شخصی به تهران آوردند. بعد هم با واردات اتوبوس هایی که مخصوص حمل بار و مسافر بود به تهران، گاراژهایی که محل تجمع درشکه و گاری بود به توقفگاه اتوبوس ها تبدیل شدند.
شهبازی درباره تولد نخستین گاراژ در پایتخت می گوید: «گاری‌خانه سید اسدالله در خیابان چراغ‌برق قدیم (امیرکبیر فعلی) نخستین جایی بود که پس از قانون سجل احوال و سجل گرفتن به گاراژ تبدیل شد و از "گاری‌خانه سید اسدالله" به "گاراژ حسینی" تغییر نام داد. مدتی بعد "گاراژ فولادی" در محدوده شمالی گود عرب‌ها و "گاراژ فردشیشه" در سه‌راه امین‌حضور برای توقف اتوبوس‌ها در نظر گرفته شد. آن‌موقع مسافرها به گاراژ حسینی می رفتند و گاراژ فولادی به اتوبوس‌هایی اختصاص داشت که کارشان حمل بسته های پستی از شهرهای مختلف و رساندنشان به دست مردم تهران بود و گاراژ فردشیشه مختص حمل و جابه‌جایی بار بود.»
در دوره پهلوی تعداد گاراژهای تهران به سرعت زیاد شد و گاراژهای بی ام تی، عدل، اتوفردوسی، میهن‌نورد و ... در محدوده میدان توپخانه قدیم تا خیابان های ناصرخسرو، باب‌همایون و فردوسی کنونی ایجاد شدند، اما در سال ۱۳۵۹ و با اجرای طرح ساماندهی اتوبوس‌های بین‌شهری به ترمینال جنوب که نیمه‌ساخته بود نقل مکان کردند و به خاطره ای در ذهن تهران‌نشین‌ها تبدیل شدند.
کد خبر 848264 برچسب‌ها تهران قدیم همشهری محله تهران
ورود دادستان کلاله به موضوع مفقودی «یسنا»